Matbaa

Matbaa Johann Gutenberg taraf?ndan icat edilmi?tir. Gutenberg tek tek metal harflerle yüksek bask? tekni?ini geli?tirmi?. Gutenberg’in bu bulu?undan sonra matbaac?l?k yayg?n ve h?zl? geli?en bir sektör olmu?tur.

Matbaan?n ilk kez kullan?lmas? uzakdo?uda ba?lam??t?r. Bilinen ilk bask? 8. yüzy?lda japonyada yap?lm??t?r. ?mparatoriçe shotoko, budizmin kutsal metinlerini sanskrit dilinde çin alfabesiyle bast?rm??t?r. ilk kez tek tek harfler dökerek bask? yapmay? pi sheng ad?nda bir çinli denemi?tir. Pi sheng porselenden harfler kullanarak matbaan?n geli?imine mükemmel bir h?z kazand?rm??t?r. Ancak çok harfli çin alfabesinde tek tek harfler kullanarak bask? yapma nedeni hala anla??lamam??t?r.

Matbaa çinlilerden uygurlara geçmi?tir. Tun-huang ma?aras?ndaki buluntular uygurlar?n 9. yüzy?ldan itibaren bask? yapt???n? göstermektedir. Avrupada matbaac?l?k özellikle 15. yüzy?lda geli?me göstermi?tir. Avrupada matbaac?l???n üssü hollanda olmu?tur. Buradaki bas?m tekni?i hattatlarca yaz?lan tahta kal?plarla yap?lmaktayd?. Kal?plar hakkaklarca kaz?narak üretilmekteydi. Harlem kentinde ilk kez tek tek harflerle bask? denemelerini 1430 y?l?nda lourens janszoon costerin yapt??? san?lmaktad?r. Johann gutenberg ise ç?ra?? fust ile birlikte mainz ?ehrinde metal harflerle bas?m tekni?ini uygulam??t?r. Gutenberg bu çal??malara bilgi ve birikimlerini, fust ise sermayesini katm??t?r. ?lk çal??malar? olan 42 sat?rl?k incili 1455 y?l?nda basm??lard?r. Fust ve gutenberg i?lerin yolunda gitmemesi neticesinde ortakl?klar?na son vermi?tir. 1462?de nassau ba?psikoposunun askerleri mainz ?ehrine sald?rm??, kaçan bas?mc?lar avrupan?n her yan?na da??lm??t?r.

Matbaac?l?kta ço?altama i?i genel olarak üç a?amadan olu?ur. Öncelikle bas?lacak i?in tasar?m? yap?l?r. Bu a?amada yaz?lar?n ve foto?raflar?n bilgisayara aktar?lmas? gerekir. Bilgisayara aktar?lan görsel ö?eler mizanpaj yaz?l?m?nda bir araya getirilerek bask?ya uygun tasar?m olu?turulur. Bilgisayar yard?m?yla yap?lan bu i?leme masa üstü yay?nc?l?k da denir. sonras?nda, yap?lan ça??man?n film ç?k??lar? al?n?r. Film, bask? için kullan?lan kal?b? olu?turmak için kullan?l?r. Filmden sonra prova al?nabilir. Filmden al?nan provaya anolog prova denmektedir. Analog provan?n d???nda bask?y? taklit eden yaz?c?larla dijital prova da al?nabilir. Tasar?m?n film ç?k??lar? al?nd?ktan sonra alümiyum plakalar üzerine tasar?m?n görüntüsü ç?kar?l?r. Bu, iki a?amada gerçekle?ir. Film yard?m?yla kal?b? pozland?rma ve banyo. kal?p çekildikten sonra bask?ya geçilir. Buraya kadar anlat?lan, ofset bask? için i? ak???d?r.

Matbaac?l?kta kullan?lan temel bask? yöntemleri a?a??daki gibidir;

Ofset bask?: gazeteler, kitaplar, bro?ürler, ka??t üzerineTipo bask?: günümüzde i?levini yitirmi?tir. metal harflerle yüksek bask? tekni?iTifdruk ve flekso bask?: ambalaj özellikle fotopolimer yüzeylerin bask?s?Serigrafi bask?: ka??t, seramik, tekstil vb. yüzeyler.Bunlardan ba?ka hologram, tampon, anagram bask? gibi bask? çe?itleri de bulunmaktad?r.

• < Önceki
• Sonraki >